Ay: Eylül 2025

Şartlı Muafiyet mi, Geri Ödeme Sistemi mi?

Kararda çok önemli iki değişiklik maddesi var.

Karar değişikliğinin beşinci maddesi yorumum;
Dahilde işleme tebliğinin en önemli müeyyide ve yaptırım uygulanan kararın 22/5 fıkrası olduğu görülecektir. Maddenin mevcut halinde yaptırımlar önceden ihracat ve ithalat ile sınırlanmışken, bu değiştirilerek yalnızca “belgedeki şartların” şeklinde değiştirilerek belgedeki tüm özel şartların ihlali halinde bu fıkrada sayılan yaptırımların uygulanacağı belirtilmiştir. Yani belge özel şartında belirtilen tüm şartlara uyulmak zorunda, aksi takdirde firmaya belge düzenlenmeme durumu ile karşılaşılması mümkündür.

Getirilen değişiklik ile artık sarfiyat kullanım oranının belgeden az kullanılması konusu, gümrük işlemleri esnasında, belge kapatma sırasında (ekspertiz veya ürün birim ağırlık kontrolü) veya sonradan kontrollerde tespit edilmesi durumda müeyyideyi uygulanacağından hareketle, DİİB projeleri çok dikkatli olarak hazırlanmalı ve mutlaka eşyanın gerçek kullanım oranı ve birim ağırlıkları ile uyumlu belge olmalıdır. Yani ikinci birim sarfiyat ve ürün ağırlıkları, kullanım oranları kesinlikle gerçeği yansıtmalıdır.

Karar değişikliğinin yedinci maddesi yorumum;

Karar eklenen bu madde ile firma olarak oluşturduğunuz bir projeyi şartlı muafiyet kapsamında müracaat etseniz bile (ithalde banka teminat mektubu, ihracattan sonra iadesi sistemi), bakanlık sektör ve eşyaya göre size bir geri ödeme sistemi dahilde işleme izin belgesi düzenleyebilecektir.
Bu madde mevcut uygulamayı kökten sarsacak önemli bir değişikliktir. Uzun zamandır tartışılan Dahilde İşleme Rejimi’nde çeşitli vergilerin tahsil edilmesi gerektiği tartışmasına son verecek ve firmaların hiç de memnun kalmayacağı çeşitli vergilerin nakit tahsili yolunu açacaktır. Dolayısıyla firmaların projelendirme yaparken değerlendirdikleri avantajların pek çoğu belge çıktığında bir avantaj olmayabilecektir ve firmalar belge kullanımından vazgeçeceklerdir sanıyorum.
Çünkü paranın kendisinin bir maliyet unsuru olduğu ve enflasyon baskısında olan firmaların nakit sorunu, kredi faizi yüksekliği, bir anlamda dahilde işlemenin cazibesini yitirmesine yol açacaktır. Elbette ihracatın ve ihracata dayalı kalkınma hedefinin de bundan nasıl etkileneceğini yaşayarak birlikte öğreneceğiz.

Şimdi DİİB kapsamı ithalatta hangi vergilerin nakit veya banka teminatı ile tahsil edileceği konusu önemli bir soru ve sorun olarak önümüzde duruyor.

Ben sorayım cevabı bekleyip görelim;

a)      KDV
b)     ÖTV
c)      Gümrük Vergisi
d)     Ek Mali Yükümlülük
e)     İlave Gümrük Vergisi
f)      Anti Damping Vergisi
g)     Gözetim Eşik birim kıymet farkı
h)      KKDF
i)      Hepsi