Dahilde İşleme İzin Belgesi Kapsamında Ayniyet Uygulaması ve İlgili Özel Şartlar

“Bir Özel Şart – Bir Açıklama 5 ”

Dahilde İşleme İzin Belgelerinin kullanımını doğrudan etkileyen özel şartları incelemeye devam ediyoruz.

Özel Şart No: 24İşbu belge kapsamında ithal edilen veya eşdeğer eşya olarak kullanılan {…} ihraç edilen mamuller bünyesinde kullanıldığına dair ayniyatının ilgili Gümrük Müdürlüğünce yapılması gerekmektedir.
Özel Şart No: 154İşbu belge kapsamında ithal edilen {…} ihraç edilen mamuller bünyesinde kullanıldığına dair ayniyatının ilgili Gümrük Müdürlüğünce yapılması gerekmektedir.

Öncelikle bir karışıklığı ortadan kaldırarak başlayalım;

Ayniyat ne, Ayniyet ne?

Ayniyat: Özdek

1. isim İş yerlerinde eşya ve malzeme işleriyle ilgilenen bölüm, ayniyat.

2. isim Kullanılmaya, harcamaya uygun, taşınması kolay eşya, ayniyat.

Ayniyet: Aynılık

Aynı olma durumu, özdeşlik, ayniyet.

Gümrük Kanunu’nda

“Madde 68 – 1. Gümrük idareleri, eşyanın beyan edildiği gümrük rejimi şartlarına uyulmasını sağlamak üzere zorunlu olan hallerde, eşyanın ayniyetini tespite yönelik önlemleri alırlar.”

denildiğine göre ithal ya da ihraç edilirken eşyanın beyan edilen eşya ile aynı olduğunun tespiti ya da özdeşliğinin kontrolü istenmektedir.

Dahilde İşleme Rejimi’nde, eşya hal değiştirdiğine göre, hem ithal edilen ham maddenin ve çıkan ürünün tespiti ve hem de ham maddenin üründe kullanılıp /kullanılmadığının tespitinin yapılması gerekmektedir.

Dolayısıyla Gümrükler Genel Müdürlüğü 2015/8 Genelgede belirtildiği şekilde önce ithalat ya da önce ihracat yapılmasına göre ilgili prosedür takip edilerek ayniyetin tespit edilmesi sağlanmalıdır. Çünkü belge kapatmalarda bu ayniyet tutanakları sizden talep edilecektir.

Eşyaya ilişkin “ÖZEL” Özel Şart; Buğday

Özel Şart No: 132İşbu belge kapsamında ithal edilen buğdaya dair ayniyatın ilgili Gümrük Müdürlüğünce yapılması gerekmektedir.

Genel ayniyet özel şartının dışında 132 sayılı özel şart ile, ithal eşyası buğday olan dahilde işleme izin belgelerinde dönemsel olarak ayniyet tespit uygulaması getirilebilmektedir.

Fakat bu özel şartın genel ayniyet tespit uygulamasından farklı olarak yalnızca İTHALAT esnasında bir ayniyet tespiti isteniyor, ihracat esnasında ayniyet tutanağı düzenlenmesi istenmemektedir.

Sonuç olarak diib kapsamında ithal edilen ve ihraç edilen eşyaların gümrükte kırmızı hatta detaylı tespiti demek olan ayniyet tespit işlemi belge kullanımı açısından önem arz etmektedir. Tüm işlemleri doğru biçimde yapmış olsanız bile gerçekleşen ihracat beyannamesinde ayniyet eksik ise belge ihracat gerçekleşmesinde bu beyannameler silinecek ve dolayısıyla gerçekleşen ithalatın süresi içerisinde yurt dışı edilmemesi riski ile karşı karşıya kalınacaktır. Belge süresi bitmiş ise 2006/12 sayılı tebliğin 45. Maddesi çerçevesinde müeyyide söz konusu olacaktır.

Ayniyet Tespitinden Muafiyet

Dahilde İşleme İzin Belgeleri

Bilindiği gibi %1 ve %5 indirimli teminat oranı hakkı bulunan YYS/OKS sahibi firmaların, DİİB belge özel şartında ayniyat tespiti özel şartına yer verilmemekte, bu özel şart bulunsa dahi talep edilmesi halinde özel şart belgeden kaldırılmaktadır.

Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğünün 20.01.2021 tarihli 60771320 sayılı yazısı (Ayniyat Tespiti) ile YYS/OKS sahibi firmalara sağlanan ayniyat muafiyeti açıklanmıştır.

“Bu çerçevede, Bakanlığımız tarafından dâhilde işleme izin belgesi kapsamında gerçekleştirilen ihracat işlemlerinde ayniyat muafiyeti tespiti kriteri olarak, indirimli teminat uygulamasına paralel bir şekilde, firmanın belge müracaat/revize tarihinden önceki iki takvim yılı içerisinde gerçekleştirmiş olduğu ihracat performansı esas alınmakta”dır.

Dahilde İşleme İzinleri

Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü 2017/17 sayılı genelgesi ile Dahilde İşleme İzinlerinde uygulanacak olan ayniyet işlemleri düzenlenmiştir.

Bu genelgenin III. Sayılı fıkrasının 2. Paragrafında ;

“Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası sahibi kişiler ile Onaylanmış Kişi Statüsüne İlişkin Gümrük Genel Tebliği’nin (Sıra No:l) 42/A maddesinin birinci fıkrasında belirtilen koşullan taşıyan ve mezkur maddede belirtilen kolaylıklardan faydalanma hakkı bulunan yükümlüler yukarıda belirtilen ayniyet tespitine ilişkin uygulamalardan istisna tutulmuşlardır. “

Bu çerçevede YYS/OKS (42/A) sahibi firmalar ayniyet tespitine ilişkin uygulamalara tabi değillerdir.

(*) İlgili tanımlar TDK web sözlük uygulamasından alınmıştır.