Aracı İhracatçı ve Temsilci Aracılığıyla İthalat
Aracı İhracatçı
DİİB kapsamında Aracı İhracatçı ile ihracat yapabilmeniz için aracı ihracatçının bir dilekçe ile DIR otomasyon sistemine kayıt ettirilmesi gerekmektedir.
Aracı ihracatçının ürünü belge sahibi firmadan tedarik edildiği ve belge/izin ihracat taahhüdünde yer aldığı şekliyle ihracının gerçekleştirilmesi gerekir.
Mamul üzerinde bir işlem yapılamaz.
Aracı ihracatçı ile yapılan ihracata ilişkin gümrük beyannamesi üzerinde, belge/izin sahibi ve varsa yan sanayici unvanları ile belge satır kodunun/izne ilişkin beyanname sayısının kaydedilmiş olması kaydıyla, ilgili gümrük idaresince ihracata izin verilir.
Yine ihracat beyannamesinde firmanız diib belge sahibi olarak beyannamenin 44. Kutucuğunda yer almalıdır.
Dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni sahibi firma ile aracı ihracatçı arasındaki tüm hukuki sorunlar, aralarında yapacakları sözleşme hükümlerine tabidir.
KDV ve Tecil/Terkin
KDV Genel tebliği “8. İhraç Kaydıyla Teslimlerde Tecil-Terkin Uygulaması“
İhraç edilmek şartıyla imalatçılar tarafından teslim edilen mallara ait katma değer vergisi, ihracatçılar tarafından ödenmez.
İmalatçının;
- Sanayi siciline kayıtlı ve sanayi sicil belgesini haiz olması veya Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından alınmış çiftçi kayıt belgesi, gıda işletmesi kayıt belgesi ve işletme onay belgelerinden (üretici belgesi) herhangi birine sahip olması,
- İlgili meslek odasına kayıtlı bulunması,
- Üretimin yapıldığı dönemde yürürlükte bulunan Sanayi Sicil Tebliğlerinde öngörülen sayıda işçi çalıştırması ve gerekli araç parkına sahip olması veya kapasite raporundaki üretim altyapısına sahip olması,
gerekmektedir.
İmalatçı kapsamına girmeyen mükellefler, tecil-terkin uygulamasından yararlanamaz.
İmalatçılar, ihraç kaydıyla teslim ettikleri malların bir kısmını piyasadan hazır olarak satın alabilirler. Bu durumda, imalatçıların bizzat ürettikleri mallar için tecil-terkin uygulaması yapılır. Piyasadan hazır olarak alıp sattıkları mallar için tecil-terkin işlemi uygulanmaz.
3065 sayılı Kanunun geçici 17 nci maddesinin uygulanmasında ihracat süresi olarak 3065 sayılı Kanunun (11/1-c) maddesindeki üç aylık süre yerine dahilde işleme izin belgesinde öngörülen süreler esas alınır.
Bu kapsamda yapılan teslimlerle ilgili olarak düzenlenen faturaya;
“3065 sayılı KDV Kanununun (11/1-c) maddesi hükümlerine göre, ihraç edilmek şartıyla teslim edildiğinden, KDV tahsil edilmemiştir.”
ifadesi yazılır.
İhracatçıların ihraç kaydıyla aldıkları malları hiç ihraç edememeleri ya da süresinden sonra ihraç etmeleri durumunda, ihraç kaydıyla teslim bedeli üzerinden hesaplanan ve tecil olunan vergi tahakkuk ettirildiği tarihten itibaren 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammıyla birlikte imalatçıdan tahsil olunur.
İhraç kaydıyla teslimlerde tecil-terkin uygulaması ihtiyari bir uygulama olup, bu kapsamdaki malların imalatçıları tarafından ihracatçılara KDV tahsil edilerek teslimi de mümkündür.
Belgenizde bulunan özel şartlara dikkat etmeniz gerekmektedir. İhracat ile ilgili bir özel şart var ise buna uygun ihracatın gerçekleşmesi gerekir, aksi takdirde ihracat gerçekleşmesi kabul edilmez.
İhraç Kaydıyla Teslim Edilerek İhraç Edilen Malların Geri Gelmesi
KDV Uygulama Genel Tebliği
3065 sayılı Kanunun (11/1-c) maddesi kapsamında ihraç kaydıyla teslim edilen ve ihracatı gerçekleştirilen malların Gümrük Kanununun 168, 169 ve 170 inci maddelerinde belirtildiği şekilde geri gelmesi halinde, ithalat istisnasından faydalanılabilmesi için, ihracatçıya düzenlenen faturada hesaplandığı halde tahsil edilmeyen KDV’nin ihracatçı tarafından ilgili gümrük idaresine ödenmesi gerekir.
İhraç edilip geri gelen mallar ile ilgili KDV, 3065 sayılı Kanunun (11/1-c) maddesi gereğince, ihracatçı tarafından imalatçıya ödenmeyip, tecil ve terkin edilmişse ihracat istisnasından faydalanılan miktar, imalatçı satış bedeline göre hesaplanıp ihracatçı tarafından ödenmeyen tutar olur.
Bu durumda, 3065 sayılı Kanunun (11/1-c) maddesi uyarınca fatura üzerinde hesaplandığı halde ihracatçı tarafından ödenmeyen KDV tutarının, ilgili gümrük idaresine ödendiğinin ihraç kaydıyla mal teslim eden tarafından tevsiki şartıyla, gecikme zammı aranmaksızın bahse konu madde kapsamında terkin veya iade işlemleri yerine getirilir.
İhracatçı tarafından ilgili gümrük idaresine ödenen KDV tutarları, ilgili dönem beyannamesinde indirim konusu yapılabilir.
Geri gelen malların ihracatçılar tarafından imalatçılarına, tedarikçilerine ya da yurt içindeki üçüncü şahıslara teslimi, genel hükümler çerçevesinde KDV’ye tabidir.
Temsilci aracılığı ile İthalat
Dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamındaki eşyanın ithalatı, Borçlar Kanununun doğrudan ya da dolaylı temsil hükümlerine göre tayin edilmiş olmak kaydıyla, temsilci aracılığıyla da yapılabilir. Ancak, elektronik ortamda düzenlenen dahilde işleme izin belgesi kapsamında temsilci aracılığıyla ithalat yapılabilmesi için önceden DIR otomasyon sisteminde ilgili firmanın kaydının yapılması gerekir.
- Temsilci aracılığı ile yapılan ithalata ilişkin gümrük beyannamesi üzerinde, belge sahibi firma unvanı ile belge satır kodunun kaydedilmiş olması kaydıyla, ilgili gümrük idaresince ithalata izin verilir.
- Temsilci aracılığı ile yapılan ithalatlarda, temsilciye ait banka teminat mektupları gümrük idarelerince kabul edilir.
- İthalatın temsilci aracılığıyla yapılması durumunda, vekalet akdine benzer bir durum söz konusu olup temsilci, ithalatçının vekili gibi ithalat işlemlerini takip etmesine rağmen ithal edilen malın mülkiyeti kendisine geçmemekte, malın mülkiyeti asıl ithalatçıya ait bulunmaktadır. Buna göre, DİİB kapsamında söz konusu belge sahibi firmalar adına temsilci ithalatçı firma tarafından KDV ödenmeksizin ithal edilen malların DİİB sahibi firmalara tesliminde KDV uygulanmayacak ancak, aracılık nedeniyle elde edilen gelir genel oranda (%18) KDV ye tabi tutulacaktır. (BN.Özelge)
- DİİB kapsamında (temsilci firma) aracılığıyla KDV ödenmeksizin ithal edilen hammaddenin işlenerek belge sahibi firmaya verilmesi işlemi “Teslim” mahiyetinde bir işlem olarak değerlendirilmemektedir. Bu bakımdan, temsilci firma tarafından yapılan işlemin, “işçilik hizmeti” olarak kabul edilerek işçilik hizmeti ile aracılık hizmeti nedeniyle ödenen bedellere genel oranda (%18) KDV uygulanması şarttır.
- Temsilci sıfatıyla işlem yapan firma, müeyyideli kapatılan DİİB’nden ortaya çıkan vergilerden müteselsilen ve cezalardan iştirakten yükümlü tutulmamasının uygun olacağının düşünüldüğü, belirtilmektedir.
