Bildiğiniz gibi imalatçı bir firmanın aldığı diib kapsamında yaptığı üretim sonucunda elde edilen ürün (yarı mamül), ihraç edilebileceği gibi bir başka belge sahibi imalatçı firmaya yurt içinde teslim edilebiliyor. Dolayısıyla ithalatı yapan birinci belge taahhüdünü tamamlasa bile 2. belge ihracatı tamamlanmadan ve belgeyi kapatmadan birinci belge kapanmıyor.
Birinci belge sahibi firmalar belgelerini kapatmak için ikinci belge sahibi firmadan yeterince destek ve belge durum bilgisi alamadığından belge kapatma süreleri uzuyor.
Süreler uzadıkça birinci belge ile ikinci belge sahibi firmalar arasında iletişim ve referans kişiler bilgisi de değişiyor ve kayboluyor.
Bu nedenle DIR sisteminde kapanmayan, kapanmayı bekleyen ve kapanamayan pek çok belge bakanlığı meşgul etmektedir.
Belgenin kapanmasının pek çok nedeni ve sorumlusu vardır fakat tüm yükümlülüklerini yerine getiren birinci belge sahibi en çok sorunu yaşayandır.
Özellikle DİİB kullanarak imalat gerçekleştiren bu türden firmanın kapanmayan dosyalardan dolayı tutarı hesap edilemeyen teminatları gümrüklerde beklemektedir ve çözülememektedir. (benim bildiğim 10 yıla varan bekleyen dahilde işleme izin belgeleri vardır.) İmalatçı üzerindeki banka teminat mektubu komisyonlarını hesap etmek bile dehşet verici olabilir.
Gıda ve tekstil’de yoğun olarak kullanılan bu sistemin acil olarak çözülmesi gereken sorununa DIR karar ve tebliğ değişikliği ile çözüm bulunması gerekmektedir.
Önerilerim:
1.DIR otomasyon sisteminde yapılacak düzenlemeler ile ;
a.Birinci belge listelerinde (ihracat) satış yapılan firma ve diib satırkodu da bulunmalıdır.
b.Yine birinci belge listesinde yer alan ikinci belge DİİB’lerin kapanıp kapanmadığına dair bilginin bulunduğu alan bulunmalıdır.
c.İkinci belge sahibi, satın almayı gerçekleştirdiği faturayı sisteme girişini yaparken satışı yapan firma ve belge/satırkodunu da sisteme girebilmelidir. Dolayısıyla aynı faturayı birinci belge sahibinin tekrar sisteme girişine gerek kalmamış olur.
d.Yurt içi faturaların sisteme “xml” formatında yüklenebilmesi sağlanabilir.
2.İhracat Sayılan satış ve Teslimler Hakkında Tebliğ’de yapılacak değişiklik ile ;
Tebliğin 5. Maddesine eklenecek bir madde ile ya da 5.madde “J” fıkrasının kapsamı genişleterek tüm imalatçıları bu sisteme dahil edilebilir. Bu durumda belgeden belgeye satıştaki birinci belge sahibi firmaya, “D1” avantajlarını yitirmediği bir “D3” belgesi düzenlenebilir. Bu durumda yarı mamülü üreten birinci belge sahibi kendi taahhütleri ile sınırlandırılır ve kendi belgesini ikinci belge kapatılmasını beklemeden sonuçlandırabilir.
İlgili yazıda, 31.12.2016 tarihli 29935 sayılı 1’inci mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan 2016/9611 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’na istinaden İthalat Rejimi Kararına Ek Karar’ın eki listesinde Pakistan’dan yapılan ithalatlarda tekstil ve konfeksiyon sektörlerinin hariç sektörler olarak belirlenmesi nedeniyle bu ülkeden Dahilde İşleme Rejimi kapsamında yapılan ithalatlarda firmalarımızdan talep edilmeye başlanan telafi edici vergi, yeni düzenleme ile yüzde “0” oranında tatbik edileceği belirtilmekte idi.
Fakat teşvik kapatma sürecinde bunun uygulamasının nasıl yapılacağına dair sıkıntılar yaşanmakta idi.
İthalat beyannamesinin tescilinde ilgili eşya hariç sektör olması nedeni ile beyanname ekinde formA beyan edilemediğinden ve DIR sistemine FormA kaydedilmediğinden, gümrükle yazışma yapılması, beyannameye formA kaydı gibi mümkünü olmayan talepler nedeni ile TEV’ler ödenerek diib’lerin kapatılması yolu tercih edilmekte idi.
Bu konu ile alakalı İhracat Genel Müdürlüğü Mevzuat, Birlikler ve Koordinasyon Dairesi’nin ilgili birliklere yönelik Mayıs 2017 tarihli iç talimatında, gümrüklerle yazışma yapılmaması, Pakistan menşeli olduğuna dair eşyaya ait formA ya da menşe belge aslının kapatmayı yapan bölge müdürlüğüne sunulması ile düşük vergi oranından “0” TEV’in hesap edilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Sonuç olarak imalatçı-ihracatçı firmalarımız ilgili bakanlar kurulu kararı gereği ve menşe ispat belgelerini sunmaları neticesinde düşük TEV ödeme gerçekleştirerek Dahilde İşleme Rejiminin avantajlarını kullanmaya devam edebileceklerdir.
Bakanlık Genelgesi 2017/17 ile Ayniyet işlemlerinin nasıl yürütüleceği düzenlenmiş ve aynı genelgede YYS ve OKS 42/A belge sahiplerinin ayniyetten istisna tutulacağı belirtilmiştir.
Fakat temsilci ithalatçı veya aracı ihracatçı ile yapılan işlemlerde ayniyet istisnasının nasıl uygulanacağı hususunda Uludağ Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğü yazısında bilgilendirme yapılmıştır
Aşağıda ilgili yazıda bahsedilen uygulama biçimleri görsellerle açıklanmaya çalışılmıştır.
DIR 2006/12 tebliğin 42.
Maddesine göre işlem tesis edilecektir.
DİİB açık ise 42/1’e göre
Geri gelen eşya yeniden ihraç edilecekse 42/2’ye göre
DİİB kapanmış ve eşya yeniden ihraç edilmeyecekse 42/3’e göre işlem yapılır.
DİİB Belgesi Süresi Devam Ediyorsa Eşyanın Geri Gelmesi
1.Eşyanın İHRACAT nedeniyle VARSA yararlanılan hak ve menfaatin teminatının alındığını tevsiki koşuluyla eşyanın ithaline ilgili gümrük idaresi izin verir. Ve durumu ilgili diib kapatmayı yapacak olan bakanlık şubesine bildirir. (2006/12 tebliğ) Bu madde uygulanırken İhracatta yararlanılan menfaat için (KDV mahsup, iadesi vb.) vergi dairesi yazışması yapılıp ilgili vergi tahsil edilmektedir.
2. Beyanname “4010” rejim kodu ve ilgili muafiyet kodu, satırkodu seçilerek işlem yapılır. (GK 168 muafiyet kodunun seçilmemesi gerekmektedir.) (2010/55 GGM Genelgesi)
3. Gümrük rejimleri açısından konuyu ele alırsak;
4010 – İhraç edilen eşyanın muafiyete tabi olmadan serbest dolaşıma girişi ile eş zamanlı yurt içi kullanımı
Dikkat edilirse ilgili rejimde “serbest dolaşıma girişi” ibaresi yer almaktadır.
Geri gelen mamül, ihracat isitisnalarının geri ödenmesinden sonra DİİB ihracat taahhüdünden çıkartılacağı (DIR sisteminden otomatik olarak düştüğü ) için artık 3151 rejim ile ihraç edilen değil de 1000 rejim ile çıkan eşyanın geri geleni gibi düşünebiliriz.
Diib kapsamı geri gelen eşyanın beyannamesi 4010 rejim ile tescil edilmelidir.
5100 =>3151 =>4010 şeklinde birbirini takip eden bir rejim sıralaması oluşacaktır.
Diğer taraftan geri gelen mamül içerisindeki hammaddenin
vergilerinin ödenmesi talep edilmez, çünkü hammaddelerin DİİB sorumluluğu devam
etmektedir.
Belge süre sonuna kadar yurt dışı edilmez ise belge süresi
bitmeden eşyanın tüm gümrük vergileri ödenmesi yoluyla zaten serbest dolaşıma
girmesi sağlanacaktır.
5100 => 4051
4. DİİB kapsamı geri gelen eşyada gümrüğün Ticaret Bakanlığı bölge müdürlüğü ile yazışma yapması gerekir. DİİB açık ise DIR otomasyon nedeniyle bu yazışmanın yapılıp yapılmamasının bir önemi yoktur fakat belge kapanmış ise Ticaret Bakanlığı Bölge müdürlüğü teşvik kapatma servisinin mutlaka DİİB belgesini açıp geri gelen ihracat eşyasını taahhütten çıkarıp sarfiyat hesabını yeniden yapmalıdır. Cezai durum oluşup oluşmadığı tespit edilmelidir. Ki daha sonra yapılacak kontrollerde bu tür bir durumla karşılaşılmasın.
5. DİİB kapsamında geri gelen mamülün beyannamesi açılırken muafiyet kodunun GK 168 seçilmemesi gerektiği ilgili genelgede belirtilmiştir. Beyannamede seçilen D1A muafiyet kodu gelen mamülün ithalat vergilerinin hesaplanması ya da hammaddelerin vergilerinin hesaplanması gerektiği gibi algılanmamalıdır.
6. DİİB kapsamında geri gelen eşya için, Geri Gelen Eşya için uygulanan Gümrük Kanunu 168 ve 169 uncu madde hükümleri, dahilde işleme rejimi kapsamında ihraç edilen ve daha sonra geri gelen işlem görmüş ürünlere de uygulanır. (GK 170)
7. DİİB kapsamında geri gelen eşya ile ilgili taahhüt, belge süre sonunda Ticaret Bakanlığı’nca değerlendirileceği için geri gelen eşya ile ilgili taahhüt hususunda gümrük idaresinin bir işlem tesisine gerek yoktur. (GGM genelge 2009/69)
8. İhracat nedeniyle yararlanılan hak ve menfaat sözkonusu ise, KDV’nin gümrük idaresince tahsili gerekecektir fakat tecil faizi tahsil edilmemesi gerektiği düşünülmektedir. (GGM Genelge 2004/17)
9. Gümrük uygulamalarında karışıklığa yol açan GGM 2009/116 sayılı genelge, diib kapsamında geri gelen eşyanın vergilerinin tahsilini zorunlu kılmıştı. Fakat bu genelge DIR tebliğinin 42. Maddesi ile çelişmesi nedeniyle 4 yıl sonra, 2013/22 sayılı genelge ile yürürlükten kaldırılmıştır. Kaldırılmasına rağmen hala hatalı yorumlara kaynaklık etmektedir.
10. Son olarak DİİB kapsamında geri gelen asıl işlem görmüş ürünün (mamül), belge/izin süresi içerisinde serbest dolaşıma girişi tebliğin 38 maddesinde düzenlenmiştir. Bu durumda ticaret politikası önlemlerinin uygulanması, eşyanın ithali için öngörülen dış ticarette teknik düzenlemeler ve standardizasyon mevzuatı dahil diğer işlemlerin tamamlanması ve kanunen ödenmesi gereken vergilerin tahsili kaydıyla 4458 sayılı Gümrük Kanununun 170 inci maddesi ile 207 nci maddesi hükmüne göre serbest dolaşıma girebilir. Bu durumda serbest dolaşıma giren ithal eşyaya tekabül eden ihracatın gerçekleşmesi aranmaz.
Konunun ÖTV, KKDF ve benzeri husularda detaylı incelemesi için aşağıda linki bulunan makaleyi inceleyebilirsiniz;
30.12.2018 tarihli resmi gazetede ÜGD 2019-3 ve 2019-23 sayılı Çevre Bakanlığı tebliğleri yayınlanmıştır.
Çevre Bakanlığı Lisan veya İzin Belgesi olmayan firmaya İİGÜ satışı yapamazsınız, kendi firmanızda işleyemezsiniz!
Atık ve Metal hurdalar bu tebliğ eki listelerde yer alıyor ve DİİB kapsamında ortaya çıkan İİGÜ ise, serbest dolaşıma giriş şartları değişikliğe uğramıştır.
Daha önceki uygulamada ilgili eşya serbest dolaşıma girdikten sonra (vergileri ödendikten sonra) her hangi bir yurt ici firmaya satılabiliyordu.
Yeni uygulama ile iigü atık ya da metal hurdaların serbest dolaşıma girişi sağlandıktan sonra “Çevre ve Şehircilik Bakanlığından Geçici Faaliyet Belgesi veya Çevre İzin ve Lisans Belgesine sahip tesislere verilmesi” şartı getirilmiştir.
Dolayısıyla DİİB kapsamında İİGÜ, kendi tesisinde işlenecek veya başka bir firmaya teslim edilecek ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığından Geçici Faaliyet Belgesi veya Çevre İzin ve Lisans Belgesine sahip olunması gerekmektedir.
DİİB kapsamında Aracı İhracatçı ile ihracat yapabilmeniz için aracı ihracatçının bir dilekçe ile DIR otomasyon sistemine kayıt ettirilmesi gerekmektedir.
Aracı ihracatçının ürünü belge sahibi firmadan tedarik edildiği ve belge/izin ihracat taahhüdünde yer aldığı şekliyle ihracının gerçekleştirilmesi gerekir.
Mamul üzerinde bir işlem yapılamaz.
Aracı ihracatçı ile yapılan ihracata ilişkin gümrük beyannamesi üzerinde, belge/izin sahibi ve varsa yan sanayici unvanları ile belge satır kodunun/izne ilişkin beyanname sayısının kaydedilmiş olması kaydıyla, ilgili gümrük idaresince ihracata izin verilir.
Yine ihracat beyannamesinde firmanız diib belge sahibi olarak beyannamenin 44. Kutucuğunda yer almalıdır.
Dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni sahibi firma ile aracı ihracatçı arasındaki tüm hukuki sorunlar, aralarında yapacakları sözleşme hükümlerine tabidir.
KDV ve Tecil/Terkin
KDV Genel tebliği “8. İhraç Kaydıyla Teslimlerde Tecil-Terkin Uygulaması“
İhraç edilmek şartıyla imalatçılar tarafından teslim edilen mallara ait katma değer vergisi, ihracatçılar tarafından ödenmez.
İmalatçının;
Sanayi siciline kayıtlı ve sanayi sicil belgesini haiz olması veya Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından alınmış çiftçi kayıt belgesi, gıda işletmesi kayıt belgesi ve işletme onay belgelerinden (üretici belgesi) herhangi birine sahip olması,
İlgili meslek odasına kayıtlı bulunması,
Üretimin yapıldığı dönemde yürürlükte bulunan Sanayi Sicil Tebliğlerinde öngörülen sayıda işçi çalıştırması ve gerekli araç parkına sahip olması veya kapasite raporundaki üretim altyapısına sahip olması,
gerekmektedir.
İmalatçılar, ihraç kaydıyla teslim ettikleri malların bir kısmını piyasadan hazır olarak satın alabilirler. Bu durumda, imalatçıların bizzat ürettikleri mallar için tecil-terkin uygulaması yapılır. Piyasadan hazır olarak alıp sattıkları mallar için tecil-terkin işlemi uygulanmaz.
3065 sayılı Kanunun geçici 17 nci maddesinin uygulanmasında ihracat süresi olarak 3065 sayılı Kanunun (11/1-c) maddesindeki üç aylık süre yerine dahilde işleme izin belgesinde öngörülen süreler esas alınır.
Bu kapsamda yapılan teslimlerle ilgili olarak düzenlenen faturaya;
“3065 sayılı KDV Kanununun (11/1-c) maddesi hükümlerine göre, ihraç edilmek şartıyla teslim edildiğinden, KDV tahsil edilmemiştir.”
ifadesi yazılır.
İhracatçıların ihraç kaydıyla aldıkları malları hiç ihraç edememeleri ya da süresinden sonra ihraç etmeleri durumunda, ihraç kaydıyla teslim bedeli üzerinden hesaplanan ve tecil olunan vergi tahakkuk ettirildiği tarihten itibaren 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammıyla birlikte imalatçıdan tahsil olunur.
İhraç kaydıyla teslimlerde tecil-terkin uygulaması ihtiyari bir uygulama olup, bu kapsamdaki malların imalatçıları tarafından ihracatçılara KDV tahsil edilerek teslimi de mümkündür.
Belgenizde bulunan özel şartlara dikkat etmeniz gerekmektedir. İhracat ile ilgili bir özel şart var ise buna uygun ihracatın gerçekleşmesi gerekir, aksi takdirde ihracat gerçekleşmesi kabul edilmez.
İhraç Kaydıyla Teslim Edilerek İhraç Edilen Malların Geri Gelmesi
KDV Uygulama Genel Tebliği
3065 sayılı Kanunun (11/1-c)
maddesi kapsamında ihraç kaydıyla teslim edilen ve ihracatı gerçekleştirilen
malların Gümrük Kanununun 168, 169 ve 170 inci maddelerinde belirtildiği
şekilde geri gelmesi halinde, ithalat istisnasından faydalanılabilmesi için,
ihracatçıya düzenlenen faturada hesaplandığı halde tahsil edilmeyen KDV’nin
ihracatçı tarafından ilgili gümrük idaresine ödenmesi gerekir.
İhraç edilip geri gelen
mallar ile ilgili KDV, 3065 sayılı Kanunun (11/1-c) maddesi gereğince,
ihracatçı tarafından imalatçıya ödenmeyip, tecil ve terkin edilmişse ihracat
istisnasından faydalanılan miktar, imalatçı satış bedeline göre hesaplanıp
ihracatçı tarafından ödenmeyen tutar olur.
Bu durumda, 3065 sayılı
Kanunun (11/1-c) maddesi uyarınca fatura üzerinde hesaplandığı halde ihracatçı
tarafından ödenmeyen KDV tutarının, ilgili gümrük idaresine ödendiğinin ihraç
kaydıyla mal teslim eden tarafından tevsiki şartıyla, gecikme zammı
aranmaksızın bahse konu madde kapsamında terkin veya iade işlemleri yerine
getirilir.
İhracatçı tarafından ilgili
gümrük idaresine ödenen KDV tutarları, ilgili dönem beyannamesinde indirim
konusu yapılabilir.
Geri gelen malların ihracatçılar tarafından imalatçılarına, tedarikçilerine ya da yurt içindeki üçüncü şahıslara teslimi, genel hükümler çerçevesinde KDV’ye tabidir.
Temsilci aracılığı ile İthalat
Dahilde işleme izin belgesi/dahilde işleme izni kapsamındaki eşyanın ithalatı, Borçlar Kanununun doğrudan ya da dolaylı temsil hükümlerine göre tayin edilmiş olmak kaydıyla, temsilci aracılığıyla da yapılabilir. Ancak, elektronik ortamda düzenlenen dahilde işleme izin belgesi kapsamında temsilci aracılığıyla ithalat yapılabilmesi için önceden DIR otomasyon sisteminde ilgili firmanın kaydının yapılması gerekir.
Temsilci aracılığı ile yapılan
ithalata ilişkin gümrük beyannamesi üzerinde, belge sahibi firma unvanı ile
belge satır kodunun kaydedilmiş olması kaydıyla, ilgili gümrük idaresince
ithalata izin verilir.
Temsilci aracılığı ile yapılan ithalatlarda, temsilciye ait banka teminat mektupları gümrük idarelerince kabul edilir.
İthalatın temsilci aracılığıyla
yapılması durumunda, vekalet akdine benzer bir durum söz konusu olup temsilci,
ithalatçının vekili gibi ithalat işlemlerini takip etmesine rağmen ithal edilen
malın mülkiyeti kendisine geçmemekte, malın mülkiyeti asıl ithalatçıya ait
bulunmaktadır. Buna göre, DİİB kapsamında söz konusu belge sahibi firmalar
adına temsilci ithalatçı firma tarafından KDV ödenmeksizin ithal edilen
malların DİİB sahibi firmalara tesliminde KDV uygulanmayacak ancak, aracılık
nedeniyle elde edilen gelir genel oranda (%18) KDV ye tabi tutulacaktır.
(BN.Özelge)
DİİB kapsamında (temsilci firma)
aracılığıyla KDV ödenmeksizin ithal edilen hammaddenin işlenerek belge sahibi firmaya verilmesi işlemi “Teslim”
mahiyetinde bir işlem olarak değerlendirilmemektedir. Bu bakımdan, temsilci
firma tarafından yapılan işlemin, “işçilik hizmeti” olarak kabul edilerek
işçilik hizmeti ile aracılık hizmeti nedeniyle ödenen bedellere genel oranda
(%18) KDV uygulanması şarttır.
Temsilci sıfatıyla işlem yapan firma, müeyyideli kapatılan DİİB’nden ortaya çıkan vergilerden müteselsilen ve cezalardan iştirakten yükümlü tutulmamasının uygun olacağının düşünüldüğü, belirtilmektedir.
Birinci Belge: ilk hammadde ithalatı yapıp işlemeyi yaptıktan sonra ikinci belge sahibi firmaya yarı mamul olarak satan firmanın belgesi anlaşılır.
İkinci Belge: İşlenmiş yarı mamulü birinci belgeden yurt içinden teslim alan ve tekrar işledikten sonra ihraç eden firmanın belgesidir.
1- Belgeden belgeye teslimlerde, ikinci belgenin orijinal nüshasının ithalat bölümüne gerekli düşümü yapılması gerekir.
2- Düşümü yapılan alıma ilişkin fatura kayıtlarının, dahilde işleme izin belgesinde kayıtlı bilgilerle uyumlu olması (rejim kodu, muafiyet kodu, satır kodu, gümrük tarife istatistik pozisyonu vb.) kaydıyla belge taahhüt hesabı kapatılıncaya kadar Bakanlık web sayfasından elektronik ortama aktarılmasından sorumludurlar.
3- Birinci belgeden ikinci belgeye yurt içinde satış yapıldığı için birinci belgenin tarih ve nosu fatura üzerinde mutlaka belirtilecek.
4- Birinci belge satış faturası üzerinde, eğer tecil terkinden yararlanmak üzere KDV’siz bedel yazıldı ise fatura üzerine “3065 sayılı KDV Kanununun Geçici 17 nci maddesi hükmü gereğince KDV tahsil edilmemiştir.” mutlaka yazılacak.
5- Belgeden belgeye teslime ilişkin uygulama yapılırken KDV’siz fatura düzenlenmesi sayesinde, ilgili firma KDV Mevzuatı açısından bir avantaj sağlamış olmaktadır. Ancak, KDV ödenerek belgeden belgeye teslim yapılmışsa, DİR kapsamındaki taahhüt kapatma işlemi açısından herhangi bir sorun bulunmamaktadır.
DEĞİLDİR
6- İlk firmanın belge kapsamındaki yurt içi teslimi ile ikinci firmanın yurt içinden alımına ilişkin değer belirlenirken, ilk firmanın yurt içi teslimine ilişkin faturayı düzenlediği tarihteki TCMB Döviz Satış Kuru esas alınır.
7- Telafi Edici verginin ödenmesi hususunda tüm mali ve hukuki sorumluluk ithalatı yapan firmaya (birinci belge) aittir.
8- TEV’in, tercihli rejim çerçevesinde gerçekleştirilen ihracata ilişkin GB’nin tescil tarihinde ve ihracatı gerçekleştiren firmanın (2 nci firma) beyanı üzerine ödenmesi gerekmektedir.
9- 1 inci firma bu verginin ödenmesinden sorumlu olup, bu hususta ödenen TEV’e ilişkin makbuzun ise 2 nci firma adına düzenlenmesi ve 2 nci firmanın gerçekleştirdiği ihracata ilişkin GB ile ilişkilendirilmesi gerekmektedir.
10- DİİB kapatmaya, belge kapatma süresi içerisinde müracaat edilmesi gerekiyor.
11- Her iki belge birlikte de kapatmaya verilebilir veya ihracat gerçekleşen belgenin kapatılmasından sonra sonuçlandırılır.
12- Taahhüt kapatma işleminde kullanılacak GB’ler üzerinde, sadece ihracatı gerçekleştiren firmanın DİİB sayısını içeren satır koduna ilişkin bilgiler aranır. Dolayısıyla, GB’ler üzerinde ihracatı gerçekleştiren firmaya eşya teslim eden firmaya ait ilgili DİİB sayısını içeren satır koduna ilişkin bilgiler aranmaz.
13- İkincil işlem görmüş ürünün, gümrük idaresi gözetiminde imhası, gümrüğe terk edilmesi, çıkış hükmünde gümrüğe teslimi veya serbest dolaşıma giriş rejimi hükümlerine göre ithali hallerinde, bu ürünün ihracatının gerçekleştirilmesi aranmaz.
14- Taahhüt kapatma işlemini gerçekleştiren İBGS’ce yukarıda belirtilen hususlar çerçevesinde TEV’in doğup doğmadığı hususunda bir tespitin yapılması gerekmektedir.
• DİİB aslı ve eki düşüm listesi • İthal beyanname listesi • Yurtiçi Satışa ait fatura aslı (e-fatura olması haline “xml” formtında istenecek) • Yurtiçi Satışa ilişkin fatura listesi • Ekspertiz raporu • Telafi edici vergi makbuzu (Gerekli olması halinde) • A.TR dolaşım belgesi (Gerekli olması halinde) • Menşe ispat belgeleri (Gerekli olması halinde) • Tedarikçi beyanı (Gerekli olması halinde) • Ön statü belgesi (İhracatın serbest bölgeye yapılması halinde) • Serbest bölge bilgi işlem formu aslı (İhracatın serbest bölgeden yapılması halinde)
1- Proje hazırlığında sarfiyat oranının tespiti için kapasite raporu baz alınır (2005/1 genelge 5.madde d bendi) Kapasite raporunuzda yazan sarfiyat oranı ne ise projenizde kaydedebileceğiniz en yüksek sarfiyat oranı o olabilir. Bu sarfiyat oranının üstünde bir talep belgenize eskpertiz şerhi konulmasını ya da belge müracaatında ekspertiz raporu sunmanızı gerektirir. Eğer sarfiyat oranı kapasite raporunda tespit edilemiyor ise belge özel şartına ekspertiz şartı yazılması koşulu ile projedeki sarfiyat oranı kabul edilebilir.
2- Bir DİİB alınmış ise, birim sarfiyat oranı belge’de yazan orandır (2008/1 genelge madde 37).
Tekstil sektörüne yönelik yayınlanan 2015/2 genelgenin 7. Maddesinde, yine aynı genelgede belirlenen sarfiyat oranlarının üzerinde bir oran talep edilmesi durumunda ekspertiz şartının belgeye yazılacağı belirtilmiştir. 2008/1 genelgeye göre eğer kullanım oranını yükseltiyorsanız, belgenizin açık olması ve kullanım oranını beyan eden ekspertiz raporunu sunarak belgenizi revize etmeniz gerekir Ya da belge kapatma sırasında yeni alınan kapasite raporunuzda bu yüksek sarfiyat oranının bulunması gerekir.
3- Belgeyi kapatmaya verdikten sonra askıya alıp tekrar revize etmek 2008/1 genelgenin 37. maddesinin birinci fıkrasında belirtilmektedir. Fakat bu fıkraya istinaden kapatma hesabı yapmak risklidir, çünkü yapacağınız revize talebini ihracat genel Müdürlüğü’nün onaylaması gerekmektedir. Onaylanmaması durumunda belge süresi bittiğinden karşılaşacağınız her uygunsuzluk verginin 2 katı ceza veya gümrüklenmiş değerin 2 katı ceza olarak size dönebilir.
2015/2 genelgesi tekstil sektörüne yönelik olarak kullanım oranlarının azamisini yayınlandığı için kapatma esnasında belgedeki düşük kullanım oranının belge revize edilerek aynı genelgede belirtilen birim sarfiyata yükseltilmesi gibi bir ara formül, yalnızca tekstil sektörü için uygulanıyor olabilir ama bunu tüm sektörlere uygulanması 2008/1 genelgesine uygun değildir. Ayrıca tekstil sektöründe ikinci birim çok önemli olduğu için ve belge gerçekleşen değerlere çekilerek yeniden revize edileceği için birim sarfiyat oranlarında bu değişiklikleri yapmak bir zaruret halini alır.
Buna rağmen 2015/2 genelgenin 11. maddesinde, genelgede açıklanmayan durumların 2008/1 genelgeye göre sonuçlandırılacağı belirtilir.
4- Sarfiyat oranının belirlenmesi ya da revizesi hususlarında dikkatli olunması gerekmektedir. Bunun nedeni 2006/12 tebliğin 38. maddesinin 11. fıkrasında; kapatılan bir belgede maddi hatalar varsa, düzeltilmek üzere belge yeniden açılır ve maddi hatalar giderilerek yeniden hesaplanarak kapatılır. Yani cezai bir durum var ise (2 katı ceza veya gümrüklenmiş değerin 2 katı ceza) o da tahsil edilir.
